Η Κομισιόν ενέκρινε δύο προτάσεις για την ψηφιοποίηση των διαβατηρίων και των δελτίων ταυτότητας, την επονομαζόμενη «ενωσιακή ψηφιακή εφαρμογή ταξιδίων», για άτομα που ταξιδεύουν προς και από τον χώρο Σένγκεν.
Τόσο οι πολίτες της ΕΕ όσο και οι πολίτες Τρίτων Χωρών υπόκεινται σε συστηματικούς ελέγχους κατά τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται επί του παρόντος με φυσική παρουσία στο εκάστοτε συνοριακό σημείο διέλευσης.
Δεδομένου ότι, μόνο το 2023, καταγράφηκαν σχεδόν 600 εκατομμύρια διελεύσεις, είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν οι συνοριακοί έλεγχοι και να εξασφαλιστούν ομαλότερες μετακινήσεις, και παράλληλα να διασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ασφάλειας καθώς και ότι κάθε ταξιδιώτης ελέγχεται.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει ένα κοινό πλαίσιο για τη χρήση ψηφιακών ταξιδιωτικών διαπιστευτηρίων και μια νέα ενωσιακή ψηφιακή εφαρμογή ταξιδιών, ώστε οι ταξιδιώτες να μπορούν να δημιουργούν και να αποθηκεύουν τα ψηφιακά ταξιδιωτικά διαπιστευτήριά τους.
Οι νέοι κανόνες θα καταστήσουν τα ταξίδια προς και εντός του χώρου Σένγκεν ευκολότερα και ασφαλέστερα.
Νέοι κανόνες για τη θέσπιση ψηφιακών διαβατηρίων και δελτίων ταυτότητας
Τα ψηφιακά ταξιδιωτικά διαπιστευτήρια αποτελούν την ψηφιακή εκδοχή των δεδομένων που αποθηκεύονται στα διαβατήρια και στα δελτία ταυτότητας.
Τα εν λόγω δεδομένα περιλαμβάνουν πληροφορίες που περιέχονται στο μικροκύκλωμα του διαβατηρίου ή του δελτίου ταυτότητας, συμπεριλαμβανομένης της εικόνας προσώπου του/της κατόχου, αλλά όχι δακτυλικά αποτυπώματα.
Τα ψηφιακά ταξιδιωτικά έγγραφα μπορούν να αποθηκευτούν σε κινητό τηλέφωνο. Οι ταξιδιώτες θα μπορούν να ζητούν ή να χρησιμοποιούν αυτή την ψηφιακή εκδοχή των εγγράφων τους δωρεάν και οικειοθελώς.
Έτσι, εξασφαλίζεται η:
- Δυνατότητα ομαλότερης και ταχύτερης διέλευσης των συνόρων για τους ταξιδιώτες: τόσο οι πολίτες της ΕΕ όσο και οι πολίτες τρίτων χωρών θα μπορούν να υποβάλλουν τα ψηφιακά διαβατήρια ή δελτία ταυτότητάς τους πριν από το ταξίδι, όταν ταξιδεύουν προς ή από την ΕΕ, για εκ των προτέρων συνοριακό έλεγχο.
- Διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας και μείωση του διοικητικού φόρτου για τους πολίτες της ΕΕ: τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους πολίτες της ΕΕ να χρησιμοποιούν ψηφιακά δελτία ταυτότητας για την εγγραφή και την ταυτοποίηση. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εγγραφή σε εθνικές αρχές όταν εγκαθίστανται σε άλλο κράτος μέλος ή για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.
- Βελτίωση της αποτελεσματικότητας των συνοριακών ελέγχων: οι αρχές διαχείρισης των συνόρων θα μπορούν να επικεντρώνουν τον χρόνο και τους πόρους τους στον εντοπισμό εγκληματιών που δρουν σε διασυνοριακό επίπεδο και της παράνομης διακίνησης μεταναστών χάρη στους εκ των προτέρων ελέγχους που καθίστανται εφικτοί με τα ψηφιακά ταξιδιωτικά διαπιστευτήρια.
- Βελτίωση της ασφάλειας του χώρου Σένγκεν: τα ψηφιακά ταξιδιωτικά διαπιστευτήρια θα διευκολύνουν τις αρχές να επαληθεύουν τη γνησιότητα και την ακεραιότητα των ταξιδιωτικών εγγράφων, και έτσι θα είναι δυσκολότερο για τους απατεώνες να χρησιμοποιούν πλαστά έγγραφα ή να διέρχονται από τα σύνορα χωρίς να εντοπίζονται.
Διαθέσιμη από το 2030
Η Κομισιόνθα αναπτύξει την ενωσιακή ψηφιακή εφαρμογή ταξιδιών με την υποστήριξη του eu-LISA, και θα τη θέσει στη διάθεση του κοινού σε επίπεδο ΕΕ.
Η εφαρμογή θα είναι διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες της ΕΕ και Τρίτων Χωρών που διαθέτουν βιομετρικό διαβατήριο ή δελτίο ταυτότητας της ΕΕ και ταξιδεύουν προς ή από τον χώρο Σένγκεν.
Χάρη στην ενωσιακή ψηφιακή εφαρμογή ταξιδιών, όσες και όσοι ταξιδεύουν θα μπορούν:
- Να δημιουργούν ψηφιακά ταξιδιωτικά διαπιστευτήρια, χρησιμοποιώντας το διαβατήριό τους ή, στην περίπτωση των πολιτών της ΕΕ, το δελτίο ταυτότητάς τους.
- Να υποβάλλουν εκ των προτέρων τα ταξιδιωτικά τους σχέδια και έγγραφα στις συνοριακές αρχές, μειώνοντας τον χρόνο αναμονής κατά τη διέλευσή τους από τα σύνορα, δεδομένου ότι οι περισσότεροι έλεγχοι θα ολοκληρώνονται εκ των προτέρων.
- Να προστατεύουν τα δεδομένα τους: η εφαρμογή απαιτεί τη συγκατάθεση του χρήστη πριν από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στις συνοριακές αρχές ολοκληρωμένη κατάρτιση σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων και τους κανόνες προστασίας των δεδομένων προτού τους επιτρέψουν να έχουν πρόσβαση σ’ αυτά.
Η ενωσιακή ψηφιακή εφαρμογή ταξιδίων θα είναι διαθέσιμη από το 2030. Θα παρέχει τη δυνατότητα αποθήκευσης των ψηφιακών ταξιδιωτικών διαπιστευτηρίων στο ευρωπαϊκό πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας.
Τα επόμενα βήματα
Τώρα εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν τις προτάσεις. Αφού εγκριθούν σύμφωνα με τις σχετικές διαδικασίες, θα προχωρήσει η ανάπτυξη της ενωσιακής ψηφιακής εφαρμογής ταξιδίων και θα καταρτιστούν τα αναγκαία τεχνικά πρότυπα.
