Οι «μυστικές συμφωνίες» για τους αυτοκινητοδρόμους (Ιόνια Οδός και Ε-65)

Και ο συνολικός λογαριασμός συνεχίζει να μεγαλώνει. Η «Καθημερινή» αποκάλυψε τις μυστικές συμφωνίες του υπουργείου Υποδομών με τους παραχωρησιούχους και τους κατασκευαστές της Ιονίας Οδού και του Ε65, βάσει των οποίων το Δημόσιο θα τους καταβάλει 241,5 εκατ. ευρώ επιπλέον, προκειμένου τα δύο έργα να είναι έτοιμα τον Μάρτιο του 2017.

Οπως και στο παρελθόν, οι συμφωνίες περιλαμβάνουν πλήθος υποχρεώσεων για το Δημόσιο, η αθέτηση των οποίων θα οδηγήσει σε νέες αποζημιώσεις… κάτι που ενδέχεται να έχει ήδη συμβεί.

Οι δύο συμφωνίες «για την έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου» υπεγράφησαν στις 11 Μαΐου. Στόχος τους είναι να «επιβάλουν» την ολοκλήρωση των δύο έργων τον Μάρτιο του 2017 (πλην της σήραγγας της Κλόκοβας).

Οι συμφωνίες περιλαμβάνουν αποζημιώσεις προς τον παραχωρησιούχο και τον κατασκευαστή κάθε έργου (καθώς οι γνωστές αδυναμίες του Δημοσίου έκαναν αδύνατη την ολοκλήρωση των έργων στις 31 Δεκεμβρίου 2015, όπως είχε αποφασιστεί στη συμφωνία επανεκκίνησης των έργων του 2013), αλλά και πριμ επιτάχυνσης (αλλιώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των παραχωρησιούχων και του ανεξάρτητου μηχανικού, τα δύο έργα θα παραδοθούν τον Δεκέμβριο του 2017). Ας δούμε τι προβλέπει η συμφωνία για την Ιονία Οδό:

Οταν στα τέλη του 2013 το Δημόσιο κατέληξε σε μια συμφωνία για την επανεκκίνηση των τεσσάρων από τους πέντε «παγωμένους» παραχωρημένους αυτοκινητόδρομους, ανέλαβε μια σειρά από υποχρεώσεις ως προϋπόθεση για την έγκαιρη ολοκλήρωσή τους στο τέλος του 2015.

Οπως είχε τότε υποδείξει η «Κ», στην Ιονία Οδό εκκρεμούσε περίπου το 20% των απαλλοτριώσεων, το οποίο ήταν στην πράξη αδύνατο να ολοκληρωθεί στα χρονοδιαγράμματα της συμφωνίας του 2013 (κάτι που βέβαια το γνώριζαν καλά όλες οι πλευρές).

Οπερ και συνέβη: στη συμφωνία που παρουσιάζει σήμερα η «Κ», ανάμεσα στον υπουργό Υποδομών Χρ. Σπίρτζη, τον παραχωρησιούχο Νέα Οδό και τον κατασκευαστή Euroionia, το Δημόσιο δεσμεύεται άμεσα («σε έγκαιρους για την κατασκευή χρόνους») για:

• Την παράδοση της γης σε 33 θέσεις, που έχουν ήδη απαλλοτριωθεί αλλά δεν έχουν ακόμα απομακρυνθεί ιδιοκτήτες και νομείς (το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται από το 146ο έως το 164ο χλμ., όπου υπάρχει πρόβλημα με 26 ιδιοκτησίες).

• Τη μετατόπιση των δικτύων κοινής ωφελείας σε 22 θέσεις.

• Την παράδοση του χώρου και την έγκαιρη αδειοδότηση (για διόδια, ΣΕΑ, κόμβους) σε 20 θέσεις.

• Την ολοκλήρωση των αρχαιολογικών εργασιών σε 4 θέσεις.

• Την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων σε 21 θέσεις (εκ των οποίων οι 4 στην ΠΑΘΕ, καθώς η κοινοπραξία διαχειρίζεται και το τμήμα Μεταμόρφωσης – Σκάρφειας της εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας).

Επιπλέον, το Δημόσιο δεσμεύεται να καταβάλει εντός μηνός την 6η δόση της χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου στο έργο (το έπραξε), να αδειοδοτήσει ταχέως τις σήραγγες του έργου και να καθορίσει έγκαιρα το ύψος των διοδίων στα ολοκληρωμένα αυτοτελή τμήματα που μπορεί να παραδοθούν νωρίτερα (λ.χ. Αγγελόκαστρο).

Οσον αφορά τις χρηματικές υποχρεώσεις, το Δημόσιο σύρεται για πολλοστή φορά στην καταβολή αποζημιώσεων: 

• 120 εκατ. ευρώ στον κατασκευαστή ως αποζημίωση «λόγω γεγονότων καθυστέρησης» (ο κατασκευαστής είχε ζητήσει 209 εκατ. ευρώ, ο ανεξάρτητος μηχανικός ενέκρινε 163 εκατ., το Δημόσιο δέχθηκε 139 εκατ. αλλά τελικά τα περιέκοψε σε 120 εκατ., με μια συγκεκριμένη λογική που εμφανίζει παγίως το Δημόσιο ως «νικητή» στις διαπραγματεύσεις).

• 30 εκατ. ευρώ στον κατασκευαστή ως πριμ επιτάχυνσης «προς σύντμηση του απαιτούμενου χρόνου για την ολοκλήρωση των κατασκευών του έργου» (με την ίδια λογική ο κατασκευαστής είχε ζητήσει 107 εκατ. ευρώ, ο ανεξάρτητος μηχανικός ενέκρινε 57 εκατ., το Δημόσιο 51 εκατ. που τελικά χάρη στη… διαπραγματευτική δεινότητα του υπουργείου περικόπηκαν σε 30 εκατ. ευρώ. Η απόσταση του τελικού ποσού με τα αρχικά 107 εκατ. ευρώ αφήνει σαφή ερωτήματα για την αξιοπιστία της όλης διαδικασίας).

• Τέλος, ο παραχωρησιούχος θα λάβει αποζημίωση 24 εκατ. ευρώ λόγω απώλειας εσόδων και άλλων επιβαρύνσεων (από 116 εκατ. που είχε ζητήσει αρχικά).

Να σημειωθεί ότι από τα 174 εκατ. ευρώ της συνολικής αποζημίωσης της Νέας Οδού και της Euroionia, το μεγαλύτερο κομμάτι (157 εκατ. ευρώ) θα έπρεπε να είχε καταβληθεί σε 15 ημέρες, κάτι που δεν έχει ακόμα συμβεί (δεν έχουν αναρτηθεί αποφάσεις πληρωμής στη Διαύγεια). Αυτό όμως σημαίνει ότι «ο παραχωρησιούχος θα δικαιούται αποκλειστικά τόκο επί του απαιτητού και πληρωτέου ποσού μετά την πάροδο 30 ημερών»…