Επίσκεψη στο Ηράκλειο της Κρήτης πραγματοποίησε ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολος Τζιτζικώστας, που ήταν κεντρικός ομιλητής στο 8ο Συνέδριο Posidonia Sea Tour
Αναφερόμενος σε στοιχεία για τον τουρισμό, ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι «ο τουρισμός συνολικά συμβάλλει κατά 10% στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ και ο τομέας υποστηρίζει περίπου 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Η Ευρώπη είναι ο νούμερο ένα τουριστικός προορισμός παγκοσμίως και βούλησή μας είναι να διατηρήσουμε αυτή την πρωτιά.
Το 2024 ο τουρισμός στην Ευρώπη έκανε νέα ρεκόρ, ξεπερνώντας ακόμα και τις κορυφές που είχε πιάσει πριν την πανδημία. Οι διανυκτερεύσεις ξεπέρασαν τα 3 δισεκατομμύρια στα ξενοδοχεία και καταλύματα της Ευρώπης, κάτι που συνιστά αύξηση 50% σε διάστημα 15 ετών. Η Ελλάδα είναι μεταξύ των δέκα κορυφαίων τουριστικών προορισμών παγκοσμίως και μεταξύ των πέντε δημοφιλέστερων για τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες».
Ο Επίτροπος υπογράμμισε ότι «η βιομηχανία της κρουαζιέρας αποτελεί βασικό πόλο του τουριστικού τομέα της Ευρώπης. Προσφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στις παράκτιες περιοχές και αναδεικνύει την ομορφιά της ηπείρου μας.
Οι παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές για τον τομέα είναι επίσης θετικές, με αναμενόμενη ετήσια αύξηση 4% – 5% και ζήτηση που υπερβαίνει ήδη τα προ πανδημίας επίπεδα. Μόνο στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν σχεδόν 5.500 προσεγγίσεις σε λιμάνια κρουαζιέρας το 2024, φέρνοντας περίπου 8 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας στα ελληνικά λιμάνια. Εδώ, στο Ηράκλειο πέρσι οι επισκέπτες κρουαζιέρας ξεπέρασαν τους 500.000».
Αναφερόμενος στις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τουρισμός κρουαζιέρας ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι «ο τουρισμός κρουαζιέρας πρέπει να συμβάλλει ώστε η Ευρώπη να παραμείνει μακροπρόθεσμα τόσο ελκυστική όσο σήμερα και ο πρώτος τουριστικός προορισμός παγκοσμίως. Αυτό σημαίνει ενίσχυση της βιωσιμότητας. Ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα πρέπει να συμβαδίζουν.
Επενδύοντας σε πιο βιώσιμες πρακτικές, η βιομηχανία της κρουαζιέρας θα γίνει ακόμα πιο ανταγωνιστική. Το ενδιαφέρον για κρουαζιέρες στις νεότερες ηλικιακές ομάδες έχει αυξηθεί περισσότερο από 55% τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά ταυτόχρονα έχει αυξηθεί κατά 32% στην ίδια ηλικιακή ομάδα η ανησυχία για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κρουαζιέρας.
Για να αξιοποιήσουμε αυτή την αναπτυσσόμενη και περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη αγορά, ο τομέας της κρουαζιέρας πρέπει να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες. Ανησυχίες πρώτον για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των ίδιων των κρουαζιερόπλοιων και δεύτερον για τον αντίκτυπο των τουριστών κρουαζιέρας στις ροές επισκεπτών στους προορισμούς».
Για τα μέτρα που λαμβάνει η ΕΕ γι’ αυτές τις προκλήσεις, ο Επίτροπος επισήμανε ότι «λαμβάνουμε ήδη μέτρα για την αντιμετώπιση των εκπομπών από τη ναυτιλία, όπως το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, ο κανονισμός FuelEU για τη ναυτιλία και ο κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων. Επίσης, πρόσφατα καταλήξαμε σε μια ιστορική συμφωνία στον ΙΜΟ (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός) σχετικά με παγκόσμια μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων από τη ναυτιλία. Οφείλουμε όμως όλοι μαζί να αντιμετωπίσουμε τον αντίκτυπο στις λιμενικές υποδομές και τις τοπικές κοινωνίες.
Τα λιμάνια βρίσκονται συχνά δίπλα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, που σημαίνει ότι έχουν επιπτώσεις στους τοπικούς πληθυσμούς. Υπάρχουν διαθέσιμες λύσεις. Η χερσαία παροχή ηλεκτρικού ρεύματος μπορεί να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές, ενώ προηγμένες λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής και επεξεργασίας αποβλήτων μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις στα λιμάνια. Τα σημερινά κρουαζιερόπλοια είναι κατά μέσο όρο διπλάσια σε σχέση με το 2000 και συνεχίζουν να αυξάνονται σε μέγεθος. Αυτό ασκεί σημαντική πίεση στα λιμάνια.
Χρειαζόμαστε σύγχρονες, ασφαλείς και βιώσιμες λιμενικές υποδομές και εγκαταστάσεις και στην ΕΕ επεξεργαζόμαστε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τα λιμάνια, που θα ευνοεί την ανταγωνιστικότητα, τη βιωσιμότητα, την ενεργειακή μετάβαση, κοινωνικές πτυχές και την ανθεκτικότητα σε εξωτερικές απειλές. Αυτή τη νέα στρατηγική σκοπεύω να παρουσιάσω πριν το τέλος του έτους. Ήδη πάντως τα ευρωπαϊκά λιμάνια με χερσαία παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως και τα κρουαζιερόπλοια με τον κατάλληλο εξοπλισμό για να τη χρησιμοποιήσουν, αυξάνονται θεαματικά. Τα εμπόδια, όπως η χωρητικότητα του δικτύου, οι υψηλές επενδυτικές απαιτήσεις ή οι καθυστερήσεις, δεν λείπουν. Για να τα υπερβούμε χρειάζεται κοινή προσπάθεια από τους πλοιοκτήτες, τα λιμάνια και τους παρόχους ενέργειας. Εμείς είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε».
Όσον αφορά την πρόκληση των προορισμών, ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα για παράδειγμα διαθέτει 59 λιμάνια όπου μπορούν να προσεγγίσουν κρουαζιερόπλοια. Στο λιμάνι του Ηρακλείου φέτος αναμένονται 225 προσεγγίσεις. Η οικονομία της Κρήτης εξαρτάται από αυτό. Το ζητούμενο είναι πώς διαχειριζόμαστε τους χιλιάδες επιβάτες κρουαζιέρας που αποβιβάζονται ταυτόχρονα; Πώς διασφαλίζουμε ότι οι υπηρεσίες και οι υποδομές μπορούν να ανταπεξέλθουν;
Πρέπει να λειτουργήσουμε διαφορετικά, έξω από τα συνηθισμένα. Ορισμένοι προορισμοί της Μεσογείου εφαρμόζουν ήδη ανώτατα όρια επισκεπτών, καθορίζουν κατώτατα όρια για τον ελλιμενισμό και τον συντονισμό των δρομολογίων κρουαζιέρας για την αποφυγή συνωστισμού. Είναι σημαντικό οι χρόνοι άφιξης των κρουαζιερόπλοιων σε έναν προορισμό να κατανέμονται δίκαια και με διαφάνεια, ακριβώς όπως γίνεται στα αεροδρόμια. Μία λύση που να ταιριάζει σε όλους τους προορισμούς δεν υπάρχει.
Οι ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και σε αυτό κρίσιμος είναι ο ρόλος της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών και φορέων. Ενθαρρύνουμε έναν διάλογο μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης κρουαζιερόπλοιων και των τοπικών αρχών που βοηθά στην οικοδόμηση αμοιβαίας κατανόησης και οδηγεί σε καινοτόμες λύσεις. Εμείς δεσμευόμαστε να στηρίξουμε τον τομέα της κρουαζιέρας και τους προορισμούς με όλες τις δυνάμεις μας. Εξάλλου, το επόμενο έτος θα παρουσιάσω την πρώτη στρατηγική για τον ευρωπαϊκό τουρισμό, με απαντήσεις στη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην προώθηση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας από τη μια και της οικονομικής ανάπτυξης από την άλλη».
Ο κ. Τζιτζικώστας ολοκλήρωσε την επίσκεψή του στο λιμάνι του Ηρακλείου, όπου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για την περαιτέρω αναβάθμιση του λιμανιού και στη συνέχεια ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου Μηνάς Παπαδάκης τον ξενάγησε στις εγκαταστάσεις.
