Η Κομισιόν επέλεξε 94 έργα στον τομέα των μεταφορών για να λάβει επιχορηγήσεις ύψους σχεδόν 2,8 δισ. ευρώ από την ΕΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).
Με τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων, των εσωτερικών πλωτών οδών και των θαλάσσιων οδών σε ολόκληρο το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), τα έργα όχι μόνο θα συμβάλουν στην καλύτερη σύνδεση των ευρωπαϊκών περιφερειών και πόλεων – από βορρά προς νότο, από ανατολή προς δύση, αλλά και θα καταστήσουν την εσωτερική αγορά της ΕΕ πιο ανταγωνιστική και πιο ανθεκτική.
Η πράσινη μετάβαση της Ευρώπης πραγματοποιείται με σιδηρόδρομο
Οι σιδηροδρομικές μεταφορές θα λάβουν το μεγαλύτερο μερίδιο της χρηματοδότησης –77% του συνόλου- με επενδύσεις που προορίζονται για σημαντικές αναβαθμίσεις υποδομών σε ολόκληρο το κεντρικό και το εκτεταμένο δίκτυο ΔΕΔ-Μ, ιδίως στις χώρες συνοχής.
Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή της Rail Baltica στην περιοχή της Βαλτικής και την Πολωνία, καθώς και βελτιώσεις στην Ελλάδα και τη Σλοβακία. Σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας θα αναπτυχθούν επίσης στην Τσεχία και την Πολωνία.
Επιπλέον, 46 έργα σε 11 κράτη μέλη – συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Ουγγαρίας, της Ιταλίας και της Σουηδίας – θα εφαρμόσουν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) σε αμαξοστοιχίες και τροχιές, βελτιώνοντας την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων σε διασυνοριακό επίπεδο.
Πιο πράσινοι λιμένες και αυξημένη ανθεκτικότητα
Η ΕΕ επενδύει σε μια σειρά έργων για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών μεταφορών. Αυτό περιλαμβάνει την αναβάθμιση των λιμένων της Ιρλανδίας, της Κύπρου, της Μάλτας, της Κροατίας και της Πολωνίας με ηλεκτροδότηση από την ξηρά για τη μείωση των εκπομπών από ελλιμενισμένα πλοία.
Θα παρασχεθεί επίσης στήριξη για την κατασκευή και την αναβάθμιση παγοθραυστικών πολλαπλών χρήσεων στην Εσθονία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία για την ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των υποβρύχιων καλωδίων, σύμφωνα με το πρόσφατο σχέδιο δράσης της ΕΕ.
Στη Γαλλία και την Ισπανία, θα αναπτυχθούν ψηφιακά συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας για τη βελτίωση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και τη μείωση της συμφόρησης.
Όσον αφορά τις εσωτερικές πλωτές οδούς, η Γαλλία θα δει αναβαθμίσεις κατά μήκος του Ρήνου, ενώ η ψηφιοποίηση των πλωτών μεταφορών θα προχωρήσει στο Βέλγιο.
Εξυπνότερα και ασφαλέστερα δίκτυα μεταφορών
Στις οδικές μεταφορές, θα κατασκευαστούν ή θα αναβαθμιστούν ασφαλείς και προστατευμένοι χώροι στάθμευσης σε 10 κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ρουμανίας. Τα έργα θα στηρίξουν επίσης την ανάπτυξη συνεργατικών ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS), βελτιώνοντας την οδική ασφάλεια και τη ροή της κυκλοφορίας, ιδίως στις αστικές περιοχές.
Τα έργα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας θα συνεχίσουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, για τη δημιουργία ασφαλέστερου, αποδοτικότερου και βιώσιμου συστήματος αερομεταφορών. Αυτό θα μειώσει τη συμφόρηση, θα μειώσει τις εκπομπές και θα βελτιώσει τη συνολική εμπειρία των αεροπορικών ταξιδιών.
Η αστική κινητικότητα θα ωφεληθεί επίσης, με χρηματοδότηση για την προετοιμασία της κατασκευής ή της αναβάθμισης πολυτροπικών επιβατικών κόμβων σε πόλεις όπως το Leuven (Βέλγιο), το Norrköping (Σουηδία), η Νίκαια και η Μασσαλία (Γαλλία) και το Bolzano (Ιταλία). Οι κόμβοι αυτοί θα παρέχουν απρόσκοπτες συνδέσεις μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς, διευκολύνοντας τη μετακίνηση των ανθρώπων στις πόλεις.
Στρατηγικές επενδύσεις και επενδύσεις αλληλεγγύης
Η ΕΕ αξιοποιεί τις προσπάθειές της για την ενίσχυση των λωρίδων αλληλεγγύης ΕΕ-Ουκρανίας, με έργα για τη βελτίωση της σιδηροδρομικής συνδεσιμότητας και των σημείων διέλευσης των συνόρων μεταξύ Σλοβακίας και Ουκρανίας, καθώς και μεταξύ Ρουμανίας και Μολδαβίας.
Η στήριξη της ΕΕ θα βοηθήσει την Ουκρανία να υιοθετήσει το τυποποιημένο σιδηροδρομικό εύρος της ΕΕ, διευκολύνοντας την απρόσκοπτη διασυνοριακή σιδηροδρομική κυκλοφορία και ενισχύοντας το περιφερειακό εμπόριο.
Επιπλέον, η ΕΕ θα στηρίξει ένα έργο για την ενίσχυση της προσβασιμότητας και της ανθεκτικότητας των υποδομών στην περιοχή της Αρκτικής, διασφαλίζοντας ασφαλείς οδούς εφοδιασμού και αναπτύσσοντας υποδομές διπλής χρήσης ικανές να αντέξουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Τα επόμενα βήματα
Χθες, η επιτροπή ΔΣΕ ενέκρινε τον κατάλογο των 94 επιλεγέντων έργων. Η Επιτροπή θα εγκρίνει πλέον επίσημα την απόφαση επιλογής και ο CINEA θα αρχίσει να προετοιμάζει συμφωνίες επιχορήγησης για τα επιλεγμένα έργα. Οι συμφωνίες αυτές αναμένεται να ολοκληρωθούν έως τον Οκτώβριο του 2025. Τα αποτελέσματα είναι επί του παρόντος προσωρινά και θα επισημοποιηθούν μόνο μετά την έκδοση της αντίστοιχης απόφασης ανάθεσης από την Επιτροπή.
Το ιστορικό
Τα 94 έργα επιλέχθηκαν από σύνολο 258 αιτήσεων που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της πρόσφατης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, η οποία ολοκληρώθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2025.
Η χρηματοδότηση της ΕΕ για τα έργα αυτά θα παρέχεται με τη μορφή επιχορηγήσεων, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη συγχρηματοδότηση των συνολικών επιλέξιμων δαπανών του έργου.
Το πρόγραμμα μεταφορών του ΜΣΕ για την περίοδο 2021-2027 έχει συνολικό προϋπολογισμό 25,8 δισ. ευρώ. Διατίθεται για τη χρηματοδότηση έργων σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς και στην Ουκρανία και τη Μολδαβία – δύο συνδεδεμένες χώρες του ΜΣΕ. Με την τρέχουσα επιλογή, το 95% αυτού του προϋπολογισμού έχει ήδη διατεθεί.
Από την έναρξή του το 2014, ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» στήριξε 1.861 έργα (συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας επιλογής 94 έργων) με συνολικό ποσό 47,34 δισ. ευρώ στον τομέα των μεταφορών.