Στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής τοποθετήθηκε η Πέτη Πέρκα, βουλευτής Φλώρινας και γραμματέας της ΚΟ της Νέας Αριστεράς σχετικά με το διορισμό νέας διοίκησης στην Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ).
«Το ερώτημα που θέλω να απευθύνω στους προτεινόμενους για τις θέσεις διοίκησης της ΡΑΣ είναι αν θεωρούν ότι μπορούν να συμβάλουν στο να έχουμε έναν ασφαλή, σύγχρονο και ποιοτικό σιδηρόδρομο, σήμερα που η κατάστασή του είναι αποκαρδιωτική. Και κυρίως με αυτή την κυβέρνηση, η οποία δεν διστάζει να αποδώσει ευθύνες για ό,τι συμβαίνει σε όλους εκτός από τα μέλη της, ενώ υπάρχουν και δείγματα γραφής για το πώς αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών», επεσήμανε κατά την τοποθέτησή της η κα Πέρκα.
Ειδικά για το κρίσιμο ζήτημα των ευθυνών, υπογράμμισε ότι το έγκλημα των Τεμπών αποτελεί το τέλειο παράδειγμα για το πώς μια κυβέρνηση, αντί να αναμετρηθεί με τις δικές της ευθύνες σε ό,τι αφορά στην απαξίωση του σιδηροδρόμου, τις μοιράζει σε όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, σε όλους τους εμπλεκομένους, και γενικότερα επιδίδεται σε διάχυση των ευθυνών αυτών, λέγοντας ότι είναι «διαχρονικές».
«Και βεβαίως υπάρχουν διαχρονικές ευθύνες», σημείωσε και συμπλήρωσε ότι: «Όταν την περίοδο 1990 – 2000 δόθηκαν δισεκατομμύρια για ηλεκτρονικά συστήματα στα τρένα, αλλά το δίκτυο αφέθηκε να λεηλατηθεί και οι επενδύσεις καταστράφηκαν. Όταν την περίοδο 2000-2010 το λειτουργικό έλλειμμα του ΟΣΕ ήταν 10 δισ. ευρώ συνολικά και ο Οργανισμός δανειζόταν για να κρύβει κρατικά ελλείμματα, τα οποία τελικά φορτώθηκαν στο κράτος. Όταν έγιναν πειραματικές και χωρίς σχεδιασμό αλλαγές, με εταιρίες που ιδρύθηκαν, για να ακυρωθούν αργότερα – χιλιάδες προσλήψεις, Διοικητικά Συμβούλια, κόστος λειτουργίας και βεβαίως διοικητικό “χάος”. Όταν το χάος αυτό οδήγησε κάποιες να έχουν τεράστια χρέη και επιδικασμένες κρατικές ενισχύσεις και έκανε την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ απολύτως αναγκαστική, ήδη από το πρώτο μνημόνιο.
Αυτό όμως δεν εξηγεί τι συνέβη στο έγκλημα των Τεμπών. Από το ότι δεν ίσχυε καμία δικλείδα ασφαλείας, ως το «ανθρώπινο λάθος», το οποίο κι αυτό ήταν ρουσφέτι. Και δεν αναιρεί τις ευθύνες της ΝΔ, που είναι στην κυβέρνηση από το 2019».
Σύμφωνα με την ίδια, «Σε αυτά τα 6 χρόνια, δεν έχουμε απλά μια επιβράδυνση του ρυθμού εκτέλεσης των σιδηροδρομικών έργων, αλλά έχουμε πέδηση στα όρια της κατάρρευσης. Η ΕΡΓΟΣΕ σε χειμερία νάρκη, αλλά με απίθανες εξαγγελίες στα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης της ΝΔ για έργα 3,5 έως 4 δισ. ευρώ, ενώ οι απορροφήσεις από το 2019 είναι ετησίως στα επίπεδα των 40-50 εκατ. ευρώ.
Προχθές είχαμε και την έφοδο του OLAF, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, στα γραφεία της ΕΡΓΟΣΕ, προς αναζήτηση στοιχείων για συμβάσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες ξεκινούν, στην πορεία το κόστος εκτοξεύεται, και όχι μόνο αυτό, δεν τελειώνουν.
Επιπλέον, συντήρηση στο δίκτυο δεν γίνεται, παρά μόνο «πυροσβεστική», αφού ο ΟΣΕ εγκατέλειψε -ορθώς μεν- τα σχέδια του για ΣΔΙΤ συντήρησης, αλλά μετά από τα ΣΔΙΤ, τι;
Όσο για τη Hellenic Train, το “χαϊδεμένο παιδί” της κυβέρνησης, τα παράπονα των επιβατών για τις καθυστερήσεις, ακόμα και ακυρώσεις δρομολογίων είναι καθημερινά, αλλά η εταιρεία:
- Απολαμβάνει για 15 χρόνια το μονοπώλιο της κρατικής επιχορήγησης για τις άγονες γραμμές –πρωτοφανές διάστημα ευρωπαϊκά για μη κρατική σιδηροδρομική εταιρεία. Πρόσφατα ανακοινώθηκαν επενδύσεις 360 εκατ. ευρώ, οι οποίες έγιναν δεκτές με πανηγυρισμούς από την κυβέρνηση, που μάλλον “ξέχασε” ότι από τη σύμβαση του 2022 “εξαφανίστηκαν” επενδύσεις 600-750 εκατ. ευρώ της εταιρείας, μαζί με την υποχρέωση του δημοσίου να ολοκληρώσει τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας.
- Είχε πάρει από την κυβέρνηση το 2019 την 3η εξαίρεση από πολύ σοβαρές υποχρεώσεις του Κανονισμού 1370/2007 για τα δικαιώματα των επιβατών. Εξαίρεση που έληξε το 2024, και απ’ ότι κατάλαβα από την απάντηση του κ. Κυρανάκη σε σχετική επίκαιρή μου ερώτηση, η ΡΑΣ “τράβηξε το αυτί” της εταιρείας και τελικά το υπουργείο δεν ζήτησε την ανανέωσή της – ή ίσως δεν μπορούσε για 4η φορά να το κάνει, δεν πήρα ξεκάθαρη απάντηση από τον κ. Κυρανάκη γι’ αυτό.
Η “απάντηση” της κυβέρνησης για όλα αυτά ήταν δύο εντελώς αντίθετες προτάσεις: η πρώτη, δυο χρόνια πριν, αφορούσε την απόσχιση της ΕΡΓΟΣΕ από τον ΟΣΕ, και η δεύτερη την απορρόφηση της πρώτης από τον Οργανισμό – αυτή που εφαρμόστηκε τελικά».
Συνεχίζοντας, υπογράμμισε ότι «δύο και πλέον χρόνια από το δυστύχημα των Τεμπών, σε πολλά τμήματα της γραμμής δεν λειτουργούν τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας. Παράλληλα, ο ΟΣΕ συνεχίζει να είναι τραγικά υποστελεχωμένος, με τον κίνδυνο ενός νέου «ανθρώπινου λάθους» να παραμένει ορατός. Η κυβέρνηση όμως προχωρά σε κινήσεις για έναν περισσότερο «ευέλικτο» και λιγότερο δημόσιο ΟΣΕ. Και εν μέσω συχνών συμβάντων, ο κ. Κυρανάκης διαφημίζει το σύστημα ακριβούς γεωεντοπισμού των τρένων (HEPOS), το οποίο δεν έχει εγκριθεί ακόμα από τον ERA, ενώ τα ερευνητικά προγράμματα σχετικά με αυτό δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε ασφαλή συμπεράσματα».
Σε ό,τι αφορά τα έργα, η κατάσταση συνεχίζει να είναι τραγική. Έχουμε απελπιστικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων, σπατάλη εκατομμυρίων για μελέτες ήδη μελετημένων έργων, που δε θα ολοκληρωθούν πριν το 2050, ενώ ταυτόχρονα, δεν χρηματοδοτούνται τεχνικές μελέτες που είναι αναγκαίες σήμερα, όπως οι μελέτες για τη σιδηροδρομική σύνδεση Φλώρινα – Πόγραδετς.
«Ειδικά για τη ΡΑΣ, από την αρχή έχουμε καταθέσει τα ζητήματα ανεξαρτησίας που τίθενται, όπως και στον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ). Αλλά και γενικότερα, έχουμε αρκετά παραδείγματα που μάς δείχνουν πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση της ΝΔ τις Ανεξάρτητες Αρχές» είπε χαρακτηριστικά η κα Πέρκα.
Όπως είπε η γραμματέας της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, «Αυτή την απαξιωτική εικόνα παρουσιάζει σήμερα ο σιδηρόδρομος. Άλλωστε, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι τα τρένα θα είναι ασφαλή το 2027».
Συνεχίζοντας, είπε: «Και για να επανέλθω στην αρχική μου τοποθέτηση περί διάχυσης ευθυνών, όπως είδαμε και από την Προανακριτική για τον κ. Καραμανλή, για την κυβέρνηση, υπεύθυνες για το έγκλημα των Τεμπών είναι οι προηγούμενες κυβερνήσεις και…η ΡΑΣ. Η ΡΑΣ που είχε υπερβολικές αρμοδιότητες, παράλληλα όμως ήταν τραγικά υποστελεχωμένη και χωρίς πόρους. Και δεν μπορώ να μην σχολιάσω το γεγονός ότι ο κ. Τερεζάκης, ο οποίος δικαίως αξίζει το βραβείο καλύτερης εκτέλεσης σε ό,τι αφορά τη συγκάλυψη στα Τέμπη, παραμένει αμετακίνητος στον ΟΣΕ.
Η κα Πέρκα, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή της, ανέφερε τα εξής: «Σε ό,τι αφορά τους προτεινόμενους για τη διοίκηση της ΡΑΣ, η θέση μας είναι ΠΑΡΩΝ. Να τονίσω ότι η ψήφος και η στάση μας είναι καθαρά πολιτική. Δεν έχει καθόλου να κάνει με τα πρόσωπα, οι προτεινόμενοι έχουν όλοι εξαιρετικά βιογραφικά. Ειδικά η κυρία Αϋφαντοπούλου, την οποία γνωρίζω πολλά χρόνια, είναι εξαιρετική επιστήμονας, εξαιρετικός άνθρωπος κι έχει μια πολύ σοβαρή πορεία σε ό,τι αφορά στον εργασιακό της βίο.
Και για να απευθυνθώ στην προτεινόμενη Πρόεδρο, στον Αντιπρόεδρο και στα μέλη, να πω ότι θα κληθείτε να διαχειριστείτε πολύ δύσκολες καταστάσεις, με μια κυβέρνηση που δεν θα δείξει τη δέουσα προσοχή. Ελπίζω ειλικρινά να μην δικαιωθώ, σε κάθε περίπτωση η Νέα Αριστερά θα είναι αρωγός στην προσπάθειά σας αυτή».
