Η ΕΕ επενδύει 6,7 δισ. ευρώ σε έργα υποδομής στον τομέα των μεταφορών, με στόχο την τόνωση της απασχόλησης και της ανάπτυξης. Παράλληλα με το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη, η Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» παίζει σημαντικό ρόλο στη γεφύρωση του επενδυτικού χάσματος στην Ευρώπη, κάτι που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της Επιτροπής.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι αναλαμβάνει αποφασιστική δράση για την υλοποίηση της κορυφαίας προτεραιότητας του προέδρου Γιούνκερ, σχετικά με τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την τόνωση της ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρουσιάζοντας έναν κατάλογο 195 έργων στον τομέα των μεταφορών που θα χρηματοδοτηθούν με 6,7 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ).
Η επένδυση αυτή αναμένεται να αποδεσμεύσει πρόσθετη δημόσια και ιδιωτική συγχρηματοδότηση συνολικού ύψους 9,6 δισ. ευρώ. Τα επιλεγέντα έργα θα συμβάλουν κυρίως στην ψηφιοποίηση του τομέα των μεταφορών και στην απαλλαγή του από τις ανθρακούχες εκπομπές, σύμφωνα με την ευρύτερη πολιτική ατζέντα της Επιτροπής.
Τα κράτη μέλη που είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής [1] έλαβαν σχεδόν το 85% της χρηματοδότησης, κάτι που θα συμβάλει στη γεφύρωση των ανισοτήτων ως προς τις υποδομές σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ο αντιπρόεδρος Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Χαίρομαι που η Επιτροπή πραγματοποιεί μια ακόμη ουσιαστική επενδυτική συμβολή στον τομέα των μεταφορών, χάρη στην οποία θα δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας και θα τονωθεί η οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη.
Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα επίσης να ενθαρρύνω όλους τους πιθανούς φορείς υλοποίησης έργων να διερευνήσουν τις επενδυτικές δυνατότητες στο πλαίσιο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη και, ειδικότερα, να επισκεφθούν την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων (EΠΕΕ), που εγκαινιάστηκε πρόσφατα και προβάλλει παγκοσμίως τα έργα στον τομέα των μεταφορών.»
Η επίτροπος Μεταφορών Βιολέτα Μπουλτς δήλωσε: «Η επένδυση αυτή συνολικού ύψους 9,6 δισ. ευρώ θα μπορούσε να δημιουργήσει έως και 100.000 θέσεις εργασίας στην ευρωπαϊκή οικονομία μέχρι το 2030[2].
Τα έργα αυτά θα βελτιώσουν την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα των ευρωπαϊκών υποδομών τόσο για τους επιβάτες όσο και για τις επιχειρήσεις. Διαπιστώνω με ικανοποίηση ότι η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων θα λάβει επίσης κάποια χρηματοδότηση, ώστε οι υποδομές μεταφορών αυτής της περιοχής να μπορέσουν να προσεγγίσουν το επίπεδο των αντίστοιχων υποδομών στην ΕΕ.»
Τα επιλεγμένα έργα βρίσκονται κυρίως στο κεντρικό διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) και περιλαμβάνουν εμβληματικές πρωτοβουλίες, όπως την αποκατάσταση του τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής Μπρασόβ – Σιγκισοάρα στη Ρουμανία, τη σιδηροδρομική σύνδεση Αβέιρο – Βιλάρ – Φορμόσο στην Πορτογαλία, την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής κανονικού εύρους στον σιδηροδρομικό διάδρομο της Βαλτικής, την υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης του SESAR και τον εκσυγχρονισμό της σιδηροδρομικής γραμμής E30 (τμήμα Ζάμπρζε – Κατοβίτσε – Κρακοβία) στην Πολωνία.
Η δεύτερη πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο της ΔΣΕ, που προκηρύχθηκε τον Νοέμβριο του 2015, κατέληξε σε 406 προτάσεις επιλέξιμων έργων.
Με αιτούμενη χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 12,49 δισ. ευρώ, η πρόσκληση υπερκαλύφθηκε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν συνεπώς σε θέση να επιλέξει τα έργα με την υψηλότερη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ισόρροπη κατανομή τόσο από γεωγραφική άποψη όσο και μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς. Συνολικό ποσό 5,6 δισ. ευρώ διατέθηκε για κράτη μέλη επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής. Κατά τη διαδικασία επιλογής, αξιολογήθηκε επίσης η συμβολή των έργων σε άλλες δράσεις προτεραιότητας της Επιτροπής, όπως η Ενεργειακή Ένωση και η Ψηφιακή Ενιαία Αγορά.
Η χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ παρέχεται με τη μορφή επιχορηγήσεων, το ποσοστό συγχρηματοδότησης των οποίων κυμαίνεται από 20% έως 50% των επιλέξιμων δαπανών ενός έργου, ανάλογα με το είδος του. Όσον αφορά τα έργα που υποβάλλονται για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής, τα μέγιστα ποσοστά συγχρηματοδότησης μπορούν να φθάσουν μέχρι και το 85% των επιλέξιμων δαπανών.
Επόμενα βήματα
Η προτεινόμενη απόφαση χρηματοδότησης πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από τη συντονιστική επιτροπή της Διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», η οποία θα συνεδριάσει στις 8 Ιουλίου 2016.
Η απόφαση της Επιτροπής αναμένεται να εκδοθεί στο τέλος Ιουλίου 2016. Οι επιμέρους συμφωνίες επιχορηγήσεων θα προετοιμαστούν στη συνέχεια από τον Εκτελεστικό Οργανισμό Καινοτομίας και Δικτύων (INEA) και θα υπογραφούν από κοινού με τους δικαιούχους των έργων το δεύτερο εξάμηνο του 2016.
Ιστορικό
Στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ), θα διατεθούν 24,05 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το διάστημα 2014-2020 με σκοπό τη συγχρηματοδότηση έργων ΔΕΔ-Μ στα κράτη μέλη της ΕΕ. Από το ποσό αυτό, 11,305 δισ. ευρώ θα διατεθούν για έργα στα κράτη μέλη που είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής.
Τα ετήσια και πολυετή προγράμματα εργασίας καθορίζουν τις προτεραιότητες για το συνολικό ποσό της χρηματοδοτικής στήριξης που προορίζεται για καθεμιά από τις προτεραιότητες αυτές για ένα συγκεκριμένο έτος. Το 2014 ήταν το πρώτο έτος προγραμματισμού στο πλαίσιο της ΔΣΕ.
Παράλληλα με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) και τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), η ΔΣΕ παίζει καθοριστικό ρόλο στη γεφύρωση του επενδυτικού χάσματος στην Ευρώπη, κάτι που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της Επιτροπής.