Πρόταση ψηφίσματος του ΕΚ για τα συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών

Πρόταση ψηφίσματος κατέθεσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Ούγγρος βουλευτής István Ujhelyi, από την Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, αναφορικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών (C-ITS).

Όπως αναφέρεται στην πρόταση ψηφίσματος:

το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών, ένα ορόσημο προς τη συνεργατική, συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα» (COM(2016)0766),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 31ης Μαΐου 2017, για συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A8-0000/2017),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών (C-ITS) είναι στενά συνδεδεμένη με τις πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής, και ιδίως με το θεματολόγιο για την απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, την ψηφιακή ενιαία αγορά και τη στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές των κρατών μελών και ο βιομηχανικός κλάδος πρέπει να ανταποκριθούν στην πιεστική ανάγκη να καταστούν οι μεταφορές ασφαλέστερες, αποτελεσματικότερες και βιώσιμες

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η θετική τάση που σημειωνόταν στον τομέα της οδικής ασφάλειας στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία έχει επιβραδυνθεί και οι οδικές μεταφορές εξακολουθούν να ευθύνονται για τον μεγαλύτερο όγκο εκπομπών από τις μεταφορές, σε επίπεδο αερίων θερμοκηπίου και ατμοσφαιρικών ρύπων

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα των C-ITS θα επιτρέψει στους χρήστες του οδικού δικτύου και στους διαχειριστές της κυκλοφορίας να ανταλλάσσουν και να χρησιμοποιούν πληροφορίες καθώς και να συντονίζουν τις ενέργειές τους

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει και να αναπτύξει περαιτέρω τις ψηφιακές τεχνολογίες προκειμένου να συμβάλλει στη μείωση του ανθρώπινου σφάλματος

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό το στοιχείο της συνεργατικότητας, χάρη στην ψηφιακή συνδεσιμότητα, θα βελτιώσει σημαντικά την οδική ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα της κυκλοφορίας και την πολυτροπικότητα

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες χώρες παγκοσμίως (π.χ. ΗΠΑ, Αυστραλία, Ιαπωνία, Κορέα και Κίνα) κινούνται γρήγορα προς την κατεύθυνση της εγκατάστασης ψηφιακών τεχνολογιών ενώ ήδη διατίθενται στην αγορά οχήματα και υπηρεσίες C-ITS.

Γενικό πλαίσιο

1. επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών («η στρατηγική») και την εντατική συνεργασία της με εμπειρογνώμονες τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, η οποία έθεσε τα θεμέλια για την ανακοίνωση

2. τονίζει τις δυνατότητες των ψηφιακών τεχνολογιών και των συναφών επιχειρηματικών μοντέλων για τις οδικές μεταφορές και αναγνωρίζει ότι η στρατηγική αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την ανάπτυξη των C-ITS και, κατ’ επέκταση, για την αυτοματοποιημένη κινητικότητα· επισημαίνει ότι τα συνεργατικά, συνδεδεμένα και αυτοματοποιημένα οχήματα μπορούν να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας καθώς και να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές από τις μεταφορές

3. επικροτεί τα αποτελέσματα της πλατφόρμας C-ITS Φάση ΙΙ και υπογραμμίζει τη σημασία των αποτελεσμάτων

4. υπογραμμίζει ότι, ενώ η ανακοίνωση αποτελεί σημαντικό ορόσημο της στρατηγικής της ΕΕ για τα συνεργατικά, συνδεδεμένα και αυτοματοποιημένα οχήματα, δεν πρέπει να δημιουργείται σύγχυση μεταξύ των δύο εννοιών

5. υπενθυμίζει ότι τα C-ITS είναι συστήματα που επιτρέπουν σε διαφορετικούς σταθμούς ΕΣΜ (οχήματα, εξοπλισμός κατά μήκος του οδικού δικτύου, κέντρα ελέγχου της κυκλοφορίας και νομαδικές συσκευές) να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες με τη χρήση τυποποιημένης αρχιτεκτονικής επικοινωνίας

6. υπενθυμίζει ότι τα συνδεδεμένα οχήματα είναι οχήματα τα οποία χρησιμοποιούν τεχνολογίες C-ITS που επιτρέπουν στα οδικά οχήματα να επικοινωνούν με άλλα οχήματα, σηματοδότες κυκλοφορίας και παρόδιες υποδομές καθώς και με άλλους χρήστες του οδικού δικτύου

7. υπενθυμίζει ότι τα αυτοματοποιημένα οχήματα είναι οχήματα που μπορούν να λειτουργούν και να ελίσσονται ανεξάρτητα σε πραγματικές συνθήκες κυκλοφορίας και στα οποία ένα ή περισσότερα κύρια χειριστήρια οδήγησης (διεύθυνση, επιτάχυνση, πέδηση) είναι αυτοματοποιημένα για σημαντικό χρονικό διάστημα

8. υπογραμμίζει την ανάγκη ενσωμάτωσης συστημάτων διασφάλισης κατά τη μεταβατική φάση στην οποία τα συνδεδεμένα και αυτοματοποιημένα οχήματα θα συνυπάρχουν με οχήματα μηδενικής συνδεσιμότητας και μηδενικής αυτοματοποίησης

9. εκφράζει τη λύπη του για την απουσία σαφούς προγραμματισμού για υπηρεσίες C-ITS του ενδιάμεσου καταλόγου (Day 1,5) και εντεύθεν καθώς και για την έλλειψη πλήρους αξιολόγησης επιπτώσεων και ακριβούς πληροφόρησης σχετικά με τις πρωτοβουλίες εγκατάστασης για την ανάπτυξη υπηρεσιών C-ITS και δυνητικών επεκτάσεων των υπηρεσιών

10. καλεί την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στις υπηρεσίες C-ITS, στην επίτευξη των υψηλότερων επιπέδων ασφαλείας και στην κατάρτιση των αναγκαίων ορισμών και απαιτήσεων, στην επικαιροποίηση και την ένταξη της διεπαφής ανθρώπου-μηχανής (HMI), καθώς η αλληλεπίδραση μεταξύ οδηγού και μηχανής είναι σημαντική

11. προτρέπει όλα τα κράτη-μέλη να συμμετάσχουν στην πλατφόρμα C-Roads, καθώς αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση της στρατηγικής

Προστασία ιδιωτικής ζωής και δεδομένων

12. εφιστά την προσοχή στη σημασία της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων των C-ITS, που θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για τους σκοπούς των C-ITS και να μην διατηρούνται ούτε να χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς· τονίζει ότι τα ευφυή αυτοκίνητα θα πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και οι πάροχοι υπηρεσιών C-ITS πρέπει να προσφέρουν σαφείς όρους και προϋποθέσεις στους οδηγούς, ώστε να τους είναι δυνατόν να δίνουν την ελεύθερη και εν επιγνώσει συγκατάθεσή τους για τυχόν επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων

Ασφάλεια στον κυβερνοχώρο

13. τονίζει τη σημασία υψηλών προτύπων ασφαλείας για την πρόληψη των παραβιάσεων και των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, ιδίως υπό το πρίσμα του καίριας σημασίας χαρακτήρα της ασφάλειας των επικοινωνιών C-ITS· επισημαίνει ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο αποτελεί σημαντική πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί δεδομένου ότι το σύστημα μεταφορών καθίσταται ολοένα και πιο ψηφιοποιημένο και συνδεδεμένο· τονίζει την επιτακτική ανάγκη να αποφευχθούν τυχόν τρωτά σημεία ή κίνδυνοι σε περίπτωση που το όχημα παραβιαστεί ή δεχθεί επίθεση στον κυβερνοχώρο μέσω της χάραξης κοινής πολιτικής ασφάλειας και πιστοποίησης για την εγκατάσταση των C-ITS

14. υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν σε όλα τα κράτη-μέλη, και σε τυχόν ρυθμίσεις συνεργασίας με τρίτες χώρες, εξίσου υψηλά πρότυπα ασφάλειας

Τεχνολογίες και συχνότητες επικοινωνιών

15. πιστεύει ότι η προσέγγιση υβριδικής επικοινωνίας, που συνδυάζει αλληλοσυμπληρούμενες τεχνολογίες επικοινωνίας, είναι η σωστή προσέγγιση και ότι το πλέον υποσχόμενο μείγμα υβριδικής επικοινωνίας φαίνεται να είναι ένας συνδυασμός του ITS-G5 του ETSI (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων) με τα υφιστάμενα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, ο οποίος θα εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή υποστήριξη για την ανάπτυξη των βασικών υπηρεσιών C-ITS

16. λαμβάνει υπό σημείωση την αναφορά στη σχέση μεταξύ των συνδεδεμένων αυτοκινήτων και των ευρωπαϊκών συστημάτων δορυφορικής πλοήγησης, EGNOS και GALILEO, και υπογραμμίζει ότι η ικανότητα των οχημάτων να επικοινωνούν με συστήματα 5G και δορυφορικής πλοήγησης μπορεί να ενσωματωθεί στο μείγμα υβριδικής επικοινωνίας σε μεταγενέστερο στάδιο

17. ενθαρρύνει τους φορείς εκμετάλλευσης τηλεπικοινωνιών που υποστηρίζουν τις υπηρεσίες C-ITS να διαχειρίζονται κατάλληλα το φορτίο του δικτύου για τις σχετικές με την οδική ασφάλεια υπηρεσίες C-ITS

Κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση

18. ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη και τις τοπικές αρχές, την αυτοκινητοβιομηχανία, τους φορείς εκμετάλλευσης οδικών δικτύων και τον κλάδο των ΕΣΜ να εφαρμόσουν τα CITS, και καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη-μέλη και τη βιομηχανία κατά την εφαρμογή των υπηρεσιών C-ITS, μεταξύ άλλων μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων

19. τονίζει ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πραγματικά πολυτροπικό σύστημα μεταφορών, στο οποίο όλοι οι τρόποι μεταφοράς θα ενοποιηθούν σε μία ενιαία υπηρεσία κινητικότητας, διευκολύνοντας την ομαλή μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων από σημείο σε σημείο και ενισχύοντας τη συνολική αποτελεσματικότητα των μεταφορών

20. συνιστά στην Επιτροπή να θεσπίσει άμεσα ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο για την έγκαιρη επίτευξη διαλειτουργικότητας σε επίπεδο ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει νομοθετική πρόταση για την πρόσβαση σε επί του οχήματος δεδομένα και πόρους το αργότερο έως τον Σεπτέμβριο 2018· συνιστά η εν λόγω πρόταση να
εξασφαλίζει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τη μη χρηματική πρόσβαση όλων των τρίτων μερών σε δεδομένα στο όχημα με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών, την προώθηση της καινοτομίας και τη διασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού στη συγκεκριμένη αγορά, λαμβανομένων υπόψη των συμπερασμάτων της μελέτης της Επιτροπής για την πρόσβαση σε επί του οχήματος δεδομένα και πόρους

21. υπογραμμίζει τη σημασία της έναρξης διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους σε πρώιμο στάδιο προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κλίμα διαφάνειας και εμπιστοσύνης και να εξασφαλιστεί ότι δεν θα επηρεαστούν αρνητικά οι κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες

22. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.