Τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της έρευνας «Διερεύνηση του αντίκτυπου του COVID-19 στις ελληνικές αλυσίδες εφοδιασμού»

Τα αποτελέσματα της μεγάλης έρευνας που διενήργησε για την Ελληνική Εταιρεία Logistics, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με τίτλο: «Διερεύνηση του αντίκτυπου του COVID-19 στις ελληνικές αλυσίδες εφοδιασμού: Επιπτώσεις και επιχειρηματική συνέχεια», παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του 23ου Διαδικτυακού Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Logistics.

Της Βάσως Βεγιάζη 

Ο επικεφαλής της έρευνας Δρ. Βασίλης Ζεϊμπέκης, Αντιπρόεδρος Λειτουργιών της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου παρουσίασε τα αποτελέσματα.

Μαζί του στον σχολιασμό των αποτελεσμάτων ήταν οι κκ. Καθηγητής Μπουρλάκης Μιχάλης, Διευθυντής Έρευνας & Διευθυντής του Κέντρου Logistics, Προμηθειών & Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας στο Πανεπιστήμιο Cranfield School of Management, Καρανίκας Γιώργος, Πρόεδρος Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας και Ζαΐρης Αντώνης, Γενικός Διευθυντής ΣΕΛΠΕ.

Ποιοι κλάδοι και σε τι ποσοστό αντιμετώπισαν προβλήματα κατά την πανδημία; Πόσο καθοριστική αποδείχθηκε ότι είναι η έλλειψη ανθρώπινων πόρων και πόσο έχει επηρεαστεί από την επιδημιολογική κρίση η ζήτηση στους αποθηκευτικούς χώρους;

Η έρευνα της Ελληνικής Εταιρείας Logistics ανέδειξε τα σημεία, στα οποία θα εστιάσουν οι εταιρείες όσον αφορά στην αναδιοργάνωση των διαδικασιών logistics, στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού τους, στη μίσθωση/αγορά νέων αποθηκευτικών χώρων καθώς επίσης στην επένδυση και χρήση εξειδικευμένων πληροφοριακών συστημάτων.

Τα αποτελέσματα της έρευνας

-To 96% των εταιρειών του δείγματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας συνέχισε τη λειτουργία του, ενώ το μοντέλο εργασίας το οποίο ακολουθήθηκε από την πλειοψηφία (59%) των εταιρειών αφορά στην υιοθέτηση υβριδικού μοντέλου εργασίας (φυσική εργασία και τηλε-εργασία).

-Σε επίπεδο λειτουργικού κόστους, η πλειοψηφία (66%) των εταιρειών του δείγματος κατάφερε να το διατηρήσει σταθερό με αυξομειώσεις, οι οποίες δεν ξεπέρασαν το 10%, αντιθέτως το επίπεδο κύκλου 1 στις 2 εταιρείες (52%) παρατήρησαν μείωση στα έσοδά τους.

-Κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα βασικότερα προβλήματα για τις εταιρείες εμπορίας/μεταποίησης αφορούσαν στη διαχείριση αποθεμάτων και των προμηθευτών, ενώ για τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών logistics, αφορούν στη διανομή των προϊόντων και στις συνεργασίες με τρίτες εταιρείες.

-Η πλειονότητα των εταιρειών του δείγματος υιοθέτησε κανόνες ασφαλείας/υγιεινής, αύξηση τη συχνότητα των απολυμάνσεων και υιοθέτησε μοντέλο τηλε-εργασίας, ωστόσο μόνο το 23% είχε εκπονήσει ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων.

-Στην πλειοψηφία τους οι εμπορικές/μεταποιητικές εταιρείες αντιμετώπισαν προβλήματα μέσης ή/και πολύ υψηλής σημασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ειδικότερα, το 86% στην πρόβλεψη ζήτησης, το 83% στις προμήθειες και το 71% στα αποθέματα.

-Η πλειονότητα των εταιρειών του δείγματος αναφέρει πως παρότι υπήρξαν καθυστερήσεις, όλοι τελικά εξυπηρετήθηκαν. Αντιθέτως, το 35% των εταιρειών εμπορίας/μεταποίησης ανέφερε προβλήματα λόγω έλλειψης ανθρώπινων πόρων, ενώ το 23% των εταιρειών 3PL εξαιτίας της έλλειψης αποθηκευτικών χώρων.

-Άνω του 45% των εταιρειών (εμπορίας/μεταποίησης και 3PL) δεν παρατήρησαν προβλήματα κατά τη διάρκεια της διανομής και παράδοσης παραγγελιών χρησιμοποιώντας ΙΧ στόλο, ωστόσο προβλήματα που παρατηρήθηκαν αφορούσαν κυρίως στους συνεργάτες οι οποίοι παρείχαν υπηρεσίες μεταφοράς ή ταχυμεταφοράς.

-Οι μισές εταιρείες του δείγματος δεν αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα κατά την εξυπηρέτηση των πελατών τους, ωστόσο τα βασικότερα προβλήματα που παρουσιάστηκαν αφορούσαν κυρίως σε σημαντικές καθυστερήσεις στις παραδόσεις και στην έλλειψη πληροφόρησης σχετικά με το χρόνο παράδοσης.

-Το 75% των εταιρειών θεωρεί ότι θα χρειαζόταν λιγότερο από 3 μήνες ώστε η επιχείρηση να επιστρέψει στην κανονικότητα, εάν η πανδημία έληγε σήμερα. Παράλληλα, η πλειοψηφία τους θεωρεί ότι η πανδημία συνέβαλε σημαντικά στην ανάδειξη της σημασία της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην καλύτερη οργάνωση των εταιρειών για την αντιμετώπιση παρόμοιων μελλοντικών καταστάσεων.

-Η παγκόσμια οικονομική ύφεση με αντίκτυπο στην Ελλάδα αποτελεί τη βασικότερη και πιο σημαντική ανησυχία για το 84% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα, ενώ ακολουθούν η μη ύπαρξη δυνατότητας για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό (48%), οι διαταραχές στο σύνολο του κυκλώματος εφοδιασμού (48%) και η ρευστότητα των επιχειρήσεων (45%).

Το 75% των εταιρειών θεωρεί ότι θα χρειαζόταν λιγότερο από 3 μήνες ώστε η επιχείρηση να επιστρέψει στην κανονικότητα, εάν η πανδημία έληγε σήμερα

-Περίπου 1 στις 2 εταιρείες υποστηρίζουν ότι τους επόμενους μήνες θα μειωθούν οι πωλήσεις και η κερδοφορία τους με παράλληλη αύξηση του φόρτου εργασίας. Η πλειονότητα των εταιρειών (84%) είναι βέβαιοι ότι θα υπάρξει σημαντική αύξηση της χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στο προσεχές μέλλον.

-Είναι εμφανές ότι το προσεχές διάστημα οι εταιρείες θα εστιάσουν το ενδιαφέρον τους στην αναδιοργάνωση των διαδικασιών logistics (55%), στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού τους (25%) και στην επένδυση και χρήση εξειδικευμένων πληροφοριακών συστημάτων (43%).

-Λαμβάνοντας υπόψη τα σημαντικότερα προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών στο κλάδο των logistics κατά τη διάρκεια της πανδημίας, 2 στις 3 εταιρείες είναι πρόθυμες να επενδύσουν σε συστήματα διασύνδεσης και ανταλλαγής πληροφοριών με πελάτες, συνεργάτες και προμηθευτές.

Οι επιχειρήσεις εστιάζουν πλέον στο τρίπτυχο: αναδιοργάνωση διαδικασιών logistics, αναβάθμιση δεξιοτήτων του προσωπικού και επένδυση σε εξειδικευμένα πληροφοριακά συστήματα

-Παρατηρώντας τη ραγδαία αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου κατά τη διάρκεια της πανδημίας και λαμβάνοντας υπόψη τη γενικότερη αυξητική τάση που διαγράφει τους τελευταίους μήνες, το 73% των εταιρειών είτε δραστηριοποιούνται ήδη, είτε σχεδιάζουν να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου.

-Στην πλειοψηφία τους οι εταιρείες θα προχωρήσουν κανονικά στην εφαρμογή των επενδυτικών τους σχεδίων και παράλληλα θα δώσουν έμφαση στην εφαρμογή δράσεων που αποσκοπούν στην εκπαίδευση και επιβράβευση του προσωπικού τους.

-Η πλειοψηφία των εταιρειών δείχνουν ενδιαφέρον προκείμενου να αξιοποιήσουν τα μέτρα τα οποία έχει εξαγγείλει η ελληνική πολιτεία και τα οποία αποσκοπούν στην ενίσχυση των εταιρειών που έχουν δεχθεί τον αρνητικό αντίκτυπο των επιπτώσεων της πανδημίας.

Τα συμπεράσματα της έρευνας

Σύμφωνα με την έρευνα:

-Η πανδημία του κορωνοϊού είχε σημαντικό αντίκτυπο στα δίκτυα εφοδιασμού, ενώ παράλληλα αποτέλεσε επιταχυντή σημαντικών αλλαγών και μετασχηματισμών στη διαδικασία εφοδιασμού πολλών επιχειρήσεων.

-Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και του lockdown υπήρξαν προβλήματα -μεταξύ άλλων- σε διανομή, παραδόσεις, επιστροφές και παρόλο που υπήρξε εφευρετικότητα, τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά όσον αφορά στο customer experience.

-Οι επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν, βρίσκοντας εναλλακτικούς τρόπους εργασίας και στην πλειονότητά τους αντιλήφθηκαν τη σημασία των logistics.

-Οι επιχειρήσεις εστιάζουν πλέον στο τρίπτυχο: αναδιοργάνωση διαδικασιών logistics, αναβάθμιση δεξιοτήτων του προσωπικού και επένδυση σε εξειδικευμένα πληροφοριακά συστήματα.

-Δεδομένη θεωρείται η αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου, με νέα καταναλωτική συμπεριφορά εκ μέρους των e-shoppers (sameday delivery, 3hours delivery, θυρίδες, click and collect κ.ά.), με συνέπεια νέα επιχειρηματικά μοντέλα.

-Η αύξηση ευελιξίας και η παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, μαζί με την ανάγκη αύξησης των αποθεμάτων,  έχουν οδηγήσει σε επενδύσεις / μισθώσεις για νέους αποθηκευτικούς χώρους, ειδικά στο Θριάσιο. 

Τέλος, σύμφωνα με την έρευνα, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων δηλώνει ότι θα συνεχίσει να επενδύει στην εκπαίδευση του προσωπικού, σε εξοπλισμό και σε αποθήκες.

Οι επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα

Αναφερόμενος, ο κ. Ζεϊμπέκης στις επιπτώσεις του Covid-19 και στις τάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, τόνισε τα εξής:

-Το 75% των επιχειρήσεων παγκοσμίως έχουν βιώσει αναταραχές στην εφοδιαστικής τους αλυσίδα από την πανδημία του κορωνοϊού.

-Το 80% των επιχειρήσεων έχουν δει σημαντικό αντίκτυπο (θετικό ή αρνητικό) στον κύκλο εργασιών τους.

-Το 57% των επιχειρήσεων έχουν αναφέρει μεγαλύτερους χρόνους παράδοσης α’ υλών (ειδικά από προμηθευτές από την Ασία).

-Το 44% των επιχειρήσεων δεν διέθεταν πλάνο επιχειρηματικής συνέχειας πριν την πανδημία.

-Το 54% των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι θα υπάρξει σημαντική αύξηση στην αστική εφοδιαστική.

-Το 65% θεωρούν ότι θα αναπτυχθεί το on-demand warehousing μέσω micro-consolidation centers.

Πατήστε εδώ για να δείτε ολόκληρη παρουσίαση της πανελλήνιας έρευνας, που διενήργησε η EEL, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.